Difference between revisions of "Custodia"

From OrnaWiki
Jump to: navigation, search
 
(3 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 4: Line 4:
  
 
== Etymologie ==
 
== Etymologie ==
Latijnse woord "custodia", « actie te houden », « behoud ».
+
Latijnse woord ''custodia'', « actie te houden », « behoud » (Gaffiot, p. 459).
 
   
 
   
 
== Definitie ==
 
== Definitie ==
Line 21: Line 21:
  
 
Indien er bovenop het deksel een chrismatorium zit, noemt men het geheel [[berechtingspyxis]].
 
Indien er bovenop het deksel een chrismatorium zit, noemt men het geheel [[berechtingspyxis]].
 
== Normatieve teksten ==
 
 
Synode XXX :
 
 
<center>"''Lorem ipsum dolor''" Bron: ''Concilia Germaniae'', vol. 3, p. 691.</center>
 
 
  
 
== Andere benamingen ==
 
== Andere benamingen ==
Line 55: Line 48:
 
|-
 
|-
 
!scope="row"| Latijn
 
!scope="row"| Latijn
|''termen in het Latijn''
+
|''custodia''
|-
 
!scope="row"| Oud- en Middelnederlands
 
|''termen in O-MNL''
 
 
|}
 
|}
  
 
== BALaT ==
 
== BALaT ==
 
 
[http://balat.kikirpa.be/results.php?typesearch=advanced&objectname=custodia&period_start=1400&period_end=1700&sort=unsorted De custodia (1400-1700) in BALaT]
 
[http://balat.kikirpa.be/results.php?typesearch=advanced&objectname=custodia&period_start=1400&period_end=1700&sort=unsorted De custodia (1400-1700) in BALaT]
  
Line 68: Line 57:
  
 
[http://balat.kikirpa.be/results_bib.php?typesearch=advanced&filter=all&IDs=custodia&sort=year&sort=yeardesc&limit=24 De custodia in de bibliotheek van het KIK]
 
[http://balat.kikirpa.be/results_bib.php?typesearch=advanced&filter=all&IDs=custodia&sort=year&sort=yeardesc&limit=24 De custodia in de bibliotheek van het KIK]
 
== Attachement ==
 
 
[[Media:custodia.pdf|Custodia, thesaurus fiche]] : Laatste wijziging op 4-3-2020.
 
  
 
== Bibliografische orientatie ==
 
== Bibliografische orientatie ==
 
* D. Duret (abbé), ''Mobilier, vases, objets et vêtements liturgiques. Étude historique'', Paris, Letouzey & Ané, 1932, p. 55-58.
 
* D. Duret (abbé), ''Mobilier, vases, objets et vêtements liturgiques. Étude historique'', Paris, Letouzey & Ané, 1932, p. 55-58.
 
* Joël Perrin & Sandra Vasco Rocca (dir.), ''Thesaurus des objets religieux. Meubles, objets, linges, vêtements et instruments de musique du culte catholique romain. Religions objects of the Catholico Faith. Corredo ecclesiastico di culto cattolico'', Paris, Caisse nationale des Monuments historiques, éditions du Patrimoine, 1999, p. 152.
 
* Joël Perrin & Sandra Vasco Rocca (dir.), ''Thesaurus des objets religieux. Meubles, objets, linges, vêtements et instruments de musique du culte catholique romain. Religions objects of the Catholico Faith. Corredo ecclesiastico di culto cattolico'', Paris, Caisse nationale des Monuments historiques, éditions du Patrimoine, 1999, p. 152.

Latest revision as of 20:59, 2 February 2022

Custudia in gegoten tin, 1567, Doornik, Cathédrale Notre-Dame, © KIK, Brussel, cliché M251064
Custodia met de uitstorting van de Heilige Geest, Beloeil, église Saint-Pierre, 17de eeuw, © KIK, Brussel, cliché M092870
Custodia met Christusmonogramm, Antwerpen, Kathedraal Onze-Lieve-Vrouw ten Hemel opgenomen, 17de eeuw, © KIK, Brussel, cliché Z012129

Etymologie

Latijnse woord custodia, « actie te houden », « behoud » (Gaffiot, p. 459).

Definitie

Kleine metalendoos, meestal vlak en rond, gebruikt om om een klein aantal hosties te dragen als viaticum (communie voor een stervende) of communie voor de zieken.

Hierarchie

Oorsprong en ontwikkeling

Dit object onderscheidt zich vóór de 16de eeuw niet van de pyxis.

Typologie

Rond doosje met een diameter van 5 à 10 cm, afgesloten met een scharnierend deksel. Doorgaans is dat deksel plat. Er kan een iconografische afbeelding op staan (gekruisigde Christus, Laatste Avondmaal). In een aantal gevallen kan het deksel echter bol zijn en voorzien van een uitstekend kruis.

Indien er bovenop het deksel een chrismatorium zit, noemt men het geheel berechtingspyxis.

Andere benamingen

Autres langues
FR custode
EN host box (liturgy)
DE Hostiendose
IT portaostia
ES portaviatico
Oude talen
Latijn custodia

BALaT

De custodia (1400-1700) in BALaT

Afbeelding van custodia (1400-1700) in BALaT

De custodia in de bibliotheek van het KIK

Bibliografische orientatie

  • D. Duret (abbé), Mobilier, vases, objets et vêtements liturgiques. Étude historique, Paris, Letouzey & Ané, 1932, p. 55-58.
  • Joël Perrin & Sandra Vasco Rocca (dir.), Thesaurus des objets religieux. Meubles, objets, linges, vêtements et instruments de musique du culte catholique romain. Religions objects of the Catholico Faith. Corredo ecclesiastico di culto cattolico, Paris, Caisse nationale des Monuments historiques, éditions du Patrimoine, 1999, p. 152.