Difference between revisions of "Arend-lessenaar"

From OrnaWiki
Jump to: navigation, search
 
(One intermediate revision by the same user not shown)
Line 2: Line 2:
  
 
== Etymologie ==
 
== Etymologie ==
xxx
+
* Lessenaar : < ''les'' naar het voorbeeld van middeleeuws latijn ''lectionarium''.
  
 
== Definitie ==
 
== Definitie ==
Line 20: Line 20:
 
== Typologie ==
 
== Typologie ==
 
De adelaar wordt op de lezenaar afgebeeld. Zijn vleugels en rug dragen de eigenlijke lezenaar. Vaak zitten de klauwen van de adelaar op een bol, die op zijn beurt op een van lijstwerk voorziene schacht is geplaatst. De sokkel is soms geplaatst op poten in de vorm van leeuwen of leeuwenpoten.
 
De adelaar wordt op de lezenaar afgebeeld. Zijn vleugels en rug dragen de eigenlijke lezenaar. Vaak zitten de klauwen van de adelaar op een bol, die op zijn beurt op een van lijstwerk voorziene schacht is geplaatst. De sokkel is soms geplaatst op poten in de vorm van leeuwen of leeuwenpoten.
 
== Normatieve teksten ==
 
 
Synode XXX :
 
 
<center>"''Lorem ipsum dolor''" Bron: ''Concilia Germaniae'', vol. 3, p. 691.</center>
 
 
  
 
== Andere benamingen ==
 
== Andere benamingen ==
Line 48: Line 41:
 
|atril de águila
 
|atril de águila
 
|-
 
|-
|}
 
 
{| class="wikitable"
 
!colspan="2"|Oude talen
 
|-
 
!scope="row"| Latijn
 
|''termen in het Latijn''
 
|-
 
!scope="row"| Oud- en Middelnederlands
 
|''termen in O-MNL''
 
 
|}
 
|}
  
Line 69: Line 52:
  
 
== Topstuk met 3D-animatie ==
 
== Topstuk met 3D-animatie ==
 
 
[[Aigle-lutrin de Chièvres]]
 
[[Aigle-lutrin de Chièvres]]
 
== Bibliografische orientatie ==
 
xxx
 

Latest revision as of 14:35, 12 December 2021

Arend-lessenaar, messing, 2e helft der XVe eeuw, afkomstig uit de collegiale kerk Notre-Dame in Namen. Namen, Cathédrale Saint-Aubain. © KIK, Brussel, cliché X134390

Etymologie

  • Lessenaar : < les naar het voorbeeld van middeleeuws latijn lectionarium.

Definitie

Koorlessenaar waarvan de tablet wordt ondersteund door een adelaar.

Hierarchie

Oorsprong en ontwikkeling

Aangezien een adelaar naar verluidt recht in de zon kan kijken, kan hij symbolisch God en Diens woord aankijken. Ook is de adelaar het symbool van de evangelist Johannes en van Christus zelf, door analogie tussen de vlucht van de adelaar en de Hemelvaart.

Het afbeelden van adelaars op lezenaars of ambo's is al een oud gebruik (soms samen met afbeeldingen van de symbolen van de andere evangelisten). De arendlezenaar breekt door in de loop van de 14de en de 15de eeuw, in het bijzonder in de voormalige Nederlanden. Vaak worden ze vervaardigd uit messing.

Typologie

De adelaar wordt op de lezenaar afgebeeld. Zijn vleugels en rug dragen de eigenlijke lezenaar. Vaak zitten de klauwen van de adelaar op een bol, die op zijn beurt op een van lijstwerk voorziene schacht is geplaatst. De sokkel is soms geplaatst op poten in de vorm van leeuwen of leeuwenpoten.

Andere benamingen

Autres langues
FR aigle-lutrin
EN eagle lectern
DE Adlerpult
IT aquila leggio
ES atril de águila

BALaT

De arend-lessenaars (1400-1700) in BALaT

Afbeelding van arend-lessenaars (1400-1700) in BALaT

De arend-lessenaars in de bibliotheek van het KIK

Topstuk met 3D-animatie

Aigle-lutrin de Chièvres