Torenmonstrans

Torenmonstrans, 1520, Leuven, M-Museum Leuven, © KIK, Brussel, cliché X130704

Torenmonstrans, 1ste helft van de 17de eeuw, Sint-Joost-ten-Node, Kerk Sint-Joost, © KIK, Brussel, cliché X137769

Etymologie

xxx

Definitie

Monstrans waarvan het gedeelte dat de hostie zichtbaar maakt, de vorm van een toren heeft.

Hierarchie

• liturgisch voorwerp
  • monstrans
    • torenmonstrans

Oorsprong en ontwikkeling

De zonnemonstrans is het laatste typologische evolutiestadium van de monstrans. Hij wordt almaar couranter vanaf de 17de eeuw, hoewel er al in de 15de en de 16de eeuw monstransen met een cirkelvormige houder bestonden (voorbeelden: obj. 94305, obj. 10073775). In vergelijking met de andere modellen valt elke verwijzing naar architectuur hier weg. Toch konden van torenmonstransen en cilindermonstransen zonnemonstransen gemaakt worden.

Typologie

De ronde houder van de monstrans staat op een voet die in het midden voorzien is van een knoop en is omringd door stralen. Soms voegt men er zwermen engelen aan toe of korenaren (die herinneren aan de Eucharistie). Bovenop het geheel komt doorgaans een krans.

Normatieve teksten

Synode XXX :

"Lorem ipsum dolor" Bron: Concilia Germaniae, vol. 3, p. 691.

Andere benamingen

Autres langues
FR	ostensoir-tourelle
EN	tower monstrance
DE	Turmmonstranz
IT	ostensorio architettonico
ES	custodia arquitectónica

Oude talen
Latijn	termen in het Latijn
Oud- en Middelnederlands	termen in O-MNL

BALaT

De torenmonstransen (1400-1700) in BALaT

Afbeelding van torenmonstransen (1400-1700) in BALaT

De torenmonstransen in de bibliotheek van het KIK

Attachement

Torenmonstrans, thesaurus fiche : Laatste wijziging op 4-3-2020.

Bibliografische orientatie

xxx