Sandaal (liturgie)

Liturgische sandalen van Stavelot, 12de eeuw, Brussel, Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, © KIK, Brussel, cliché KN005257

Etymologie

xxx

Definitie

Gesloten zijden schoenen met platte hak, die worden gedragen door prelaten tijdens de pauselijke mis. Ze hebben de kleur van de liturgische kalender (behalve zwart) en worden gedragen met liturgische kousen.

Hierarchie

• liturgisch voorwerp
  • liturgisch gewaad
    • sandaal (liturgie)

Oorsprong en ontwikkeling

De eerste sporen van liturgische sandalen verschijnen al heel vroeg (rond de 6de eeuw). Ze gelden in de 11de eeuw als specifiek onderscheidingsteken voor bisschoppen, maar kunnen ook toegekend worden aan abten van hoge rang.

De liturgische sandalen, gedragen in combinatie met caligae (liturgische kousen) worden vóór de mis door een onderdiaken aan de bisschoppelijke voeten geschoven, te beginnen met de rechtervoet.

Typologie

Er is geen specifieke typologie voor liturgische sandalen. Vaak zijn ze van zijde gemaakt, versierd met borduurwerk, en hebben ze de kleur van de liturgische kalender.  

Normatieve teksten

Synode XXX :

"Lorem ipsum dolor" Bron: Concilia Germaniae, vol. 3, p. 691.

Andere benamingen

Autres langues
FR	sandale liturgique
EN	sandal (liturgy)
DE	Sandale (Liturgie)
IT	sandalo (liturgia)
ES	Sandalia (liturgia)

Oude talen
Latijn	termen in het Latijn
Oud- en Middelnederlands	termen in O-MNL

BALaT

De sandalen (liturgie) (1400-1700) in BALaT

Afbeelding van sandalen (liturgie) (1400-1700) in BALaT

De sandalen (liturgie) in de bibliotheek van het KIK

Attachement

Sandaal (liturgie), thesaurus fiche : Laatste wijziging op 4-3-2020.

Bibliografische orientatie

xxx