Difference between revisions of "Monstranssluier"
(10 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
− | [[File: | + | [[File:M037444.jpg|200px|thumb|link=http://balat.kikirpa.be/obj/10034392/img/M022855|right|''Monstranssluier'', Zinnik, église Saint-Vincent, ende van de 17de eeuw, © KIK, Brussel, cliché M037444.]] |
+ | [[File:M022855.jpg|200px|thumb|link=http://balat.kikirpa.be/obj/10034392/img/M022855|right|''Monstranssluier en voet'', Floriffoux, église Sainte-Gertrude, ca. 1900, © KIK, Brussel, cliché M022855.]] | ||
== Etymologie == | == Etymologie == | ||
− | + | ||
+ | * Monstrans: < middeleeuws latijn ''monstrantia'', van ''monstrare'', « aanwijzen », « de aandacht vestigen op ». | ||
+ | |||
+ | * Sluier: in 1527 ''slo(e)yer'' = zekere fijne, doorschijnende katoenen of zijden stof < Middelnederduits ''sloier'', ''sloiger''. | ||
== Definitie == | == Definitie == | ||
Line 11: | Line 15: | ||
**[[altaartoebehoren]] | **[[altaartoebehoren]] | ||
***[[monstranssluier]] | ***[[monstranssluier]] | ||
− | |||
*[[liturgisch voorwerp]] | *[[liturgisch voorwerp]] | ||
**[[liturgische doek]] | **[[liturgische doek]] | ||
***[[monstranssluier]] | ***[[monstranssluier]] | ||
− | |||
− | == Oorsprong en | + | == Definitie == |
− | + | Kleine sluier op een voet (de [[altaarvelum houder]]) die tijdens de preek de monstrans met het Heilig Sacrament – de geconsacreerde hostie – op het altaar aan het oog onttrekt. | |
+ | |||
+ | == Oorsprong en gebruik == | ||
+ | De monstranssluier is van recente oorsprong (vermoedelijk in de 18de eeuw) en maakt het mogelijk de monstrans niet te moeten opbergen wanneer zich tijdens de aanbiddingstijden in de kerk activiteiten voordoen die niet met de monstrans te maken hebben, bijvoorbeeld wanneer een prediker het woord neemt of tijdens het schoonmaken of het onderhoud van de kerk. | ||
== Typologie == | == Typologie == | ||
− | + | Het gaat om een sluier met een rechthoekige of vierkantige vorm. Hij wordt op een [[altaarvelum houder]] aangebracht. | |
== Normatieve teksten == | == Normatieve teksten == | ||
− | + | Op ongeschikte momenten moet het Heilig Sacrament aan het oog onttrokken worden. | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
== Andere benamingen == | == Andere benamingen == | ||
Line 40: | Line 41: | ||
|- | |- | ||
!scope="row"| EN | !scope="row"| EN | ||
− | | | + | |exposition screen |
|- | |- | ||
!scope="row"| DE | !scope="row"| DE | ||
− | | | + | |Vorsatzvelum |
|- | |- | ||
!scope="row"| IT | !scope="row"| IT | ||
− | | | + | |cortina per il Santissimo Sacramento |
|- | |- | ||
!scope="row"| ES | !scope="row"| ES | ||
− | | | + | |cortina para el Santísimo |
|- | |- | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
|} | |} | ||
== BALaT == | == BALaT == | ||
+ | [http://balat.kikirpa.be/results.php?typesearch=advanced&objectname=monstranssluier&sort=unsorted De monstranssluiers (1400-1700) in BALaT] | ||
− | + | [http://balat.kikirpa.be/results.php?typesearch=advanced&subject=monstranssluier&sort=unsorted Afbeelding van monstranssluiers (1400-1700) in BALaT] | |
− | |||
− | [http://balat.kikirpa.be/results.php?typesearch=advanced&subject=monstranssluier | ||
[http://balat.kikirpa.be/results_bib.php?typesearch=advanced&filter=all&IDs=monstranssluier&sort=year&sort=yeardesc&limit=24 De monstranssluiers in de bibliotheek van het KIK] | [http://balat.kikirpa.be/results_bib.php?typesearch=advanced&filter=all&IDs=monstranssluier&sort=year&sort=yeardesc&limit=24 De monstranssluiers in de bibliotheek van het KIK] | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
== Bibliografische orientatie == | == Bibliografische orientatie == | ||
− | + | * Joseph Braun, ''Die liturgischen Paramente in Gegenwart und Vergangenheit. Ein Handbuch der Paramentik'', Herder & Co, Fribourg-en-Brisgau, 1924, p. 233. | |
+ | * Joël Perrin & Sandra Vasco Rocca (dir.), ''Thesaurus des objets religieux. Meubles, objets, linges, vêtements et instruments de musique du culte catholique romain. Religions objects of the Catholico Faith. Corredo ecclesiastico di culto cattolico'', Paris, Caisse nationale des Monuments historiques, éditions du Patrimoine, 1999; p. 49 et 280. |
Latest revision as of 20:21, 2 February 2022
Contents
Etymologie
- Monstrans: < middeleeuws latijn monstrantia, van monstrare, « aanwijzen », « de aandacht vestigen op ».
- Sluier: in 1527 slo(e)yer = zekere fijne, doorschijnende katoenen of zijden stof < Middelnederduits sloier, sloiger.
Definitie
Klein doek, gemonteerd op een voet, om de monstrans - dat het heilig sacrament bevat - op het altaar te verbergen tijdens de preek.
Hierarchie
Definitie
Kleine sluier op een voet (de altaarvelum houder) die tijdens de preek de monstrans met het Heilig Sacrament – de geconsacreerde hostie – op het altaar aan het oog onttrekt.
Oorsprong en gebruik
De monstranssluier is van recente oorsprong (vermoedelijk in de 18de eeuw) en maakt het mogelijk de monstrans niet te moeten opbergen wanneer zich tijdens de aanbiddingstijden in de kerk activiteiten voordoen die niet met de monstrans te maken hebben, bijvoorbeeld wanneer een prediker het woord neemt of tijdens het schoonmaken of het onderhoud van de kerk.
Typologie
Het gaat om een sluier met een rechthoekige of vierkantige vorm. Hij wordt op een altaarvelum houder aangebracht.
Normatieve teksten
Op ongeschikte momenten moet het Heilig Sacrament aan het oog onttrokken worden.
Andere benamingen
Autres langues | |
---|---|
FR | voile d'exposition |
EN | exposition screen |
DE | Vorsatzvelum |
IT | cortina per il Santissimo Sacramento |
ES | cortina para el Santísimo |
BALaT
De monstranssluiers (1400-1700) in BALaT
Afbeelding van monstranssluiers (1400-1700) in BALaT
De monstranssluiers in de bibliotheek van het KIK
Bibliografische orientatie
- Joseph Braun, Die liturgischen Paramente in Gegenwart und Vergangenheit. Ein Handbuch der Paramentik, Herder & Co, Fribourg-en-Brisgau, 1924, p. 233.
- Joël Perrin & Sandra Vasco Rocca (dir.), Thesaurus des objets religieux. Meubles, objets, linges, vêtements et instruments de musique du culte catholique romain. Religions objects of the Catholico Faith. Corredo ecclesiastico di culto cattolico, Paris, Caisse nationale des Monuments historiques, éditions du Patrimoine, 1999; p. 49 et 280.