Difference between revisions of "Ostensoir-cylindre"

From OrnaWiki
Jump to: navigation, search
 
(29 intermediate revisions by 2 users not shown)
Line 1: Line 1:
 +
[[File:Z003076.jpg|200px|thumb|link=http://balat.kikirpa.be|right|''Ostensoir-cylindre créé à Lille en 1694'', argent doré et ciselé, Collection privée, © IRPA, Bruxelles, cliché A107689]]
 +
 +
 
== Étymologie ==
 
== Étymologie ==
 +
* Ostensoir : < latin ostensum, supin de ostentare, « présenter », «faire voir ostensiblement » (Gaffiot, p. 1096).
 +
* Cylindre : < latin ''cylindrus''.
  
xx
+
== Définition ==
 +
Ostensoir dont la partie qui reçoit l’hostie est en forme de cylindre.
  
 +
==  Hiérarchie ==
 +
*[[objet liturgique]]
 +
**[[ostensoir]]
 +
***[[ostensoir-cylindre]]
  
[[File:X042920.jpg|200px|thumb|right|[[Ostensoir-cylindre de Wancennes (10078193)|Ostensoir-cylindre de Wancennes]]]]
+
== Origines et développements ==
  
== Définition ==
+
Les ostensoirs-cylindre sont apparus très tôt. Dans la première phase de leur évolution, ils se confondent dans leur grande majorité avec les ostensoirs-tourelle. La majorité des ostensoirs fabriqués au XVIIe siècle sont des ostensoirs-tourelle.
  
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Sed non risus. Suspendisse lectus tortor, dignissim sit amet, adipiscing nec, ultricies sed, dolor. Cras elementum ultrices diam. Maecenas ligula massa, varius a, semper congue, euismod non, mi. Proin porttitor, orci nec nonummy molestie, enim est eleifend mi, non fermentum diam nisl sit amet erat. Duis semper. Duis arcu massa, scelerisque vitae, consequat in, pretium a, enim. Pellentesque congue. Ut in risus volutpat libero pharetra tempor. Cras vestibulum bibendum augue. Praesent egestas leo in pede. Praesent blandit odio eu enim. Pellentesque sed dui ut augue blandit sodales. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia Curae; Aliquam nibh. Mauris ac mauris sed pede pellentesque fermentum. Maecenas adipiscing ante non diam sodales hendrerit.
+
L'ostensoir-cylindre a pu être transformé par la suite en [[ostensoir-soleil]] par la suppression du cylindre et l'ajout d'un logement circulaire, éventuellement entouré d'une gloire.  
Ut velit mauris, egestas sed, gravida nec, ornare ut, mi. Aenean ut orci vel massa suscipit pulvinar. Nulla sollicitudin. Fusce varius, ligula non tempus aliquam, nunc turpis ullamcorper nibh, in tempus sapien eros vitae ligula. Pellentesque rhoncus nunc et augue. Integer id felis. Curabitur aliquet pellentesque diam. Integer quis metus vitae elit lobortis egestas. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Morbi vel erat non mauris convallis vehicula. Nulla et sapien. Integer tortor tellus, aliquam faucibus, convallis id, congue eu, quam. Mauris ullamcorper felis vitae erat. Proin feugiat, augue non elementum posuere, metus purus iaculis lectus, et tristique ligula justo vitae magna.
 
  
Aliquam convallis sollicitudin purus. Praesent aliquam, enim at fermentum mollis, ligula massa adipiscing nisl, ac euismod nibh nisl eu lectus. Fusce vulputate sem at sapien. Vivamus leo. Aliquam euismod libero eu enim. Nulla nec felis sed leo placerat imperdiet. Aenean suscipit nulla in justo. Suspendisse cursus rutrum augue. Nulla tincidunt tincidunt mi. Curabitur iaculis, lorem vel rhoncus faucibus, felis magna fermentum augue, et ultricies lacus lorem varius purus. Curabitur eu amet.
+
== Typologie ==
  
 +
Placé sur un pied dont la tige est munie d'un noeud en son milieu, le logement pour la lunule et l'hostie est formé d'un cylindre de verre surmonté d'un couvercle. Celui-ci peut prendre l'apparence d'un toit, d'une tourelle, d'une lanterne ou d'un simple couvercle (surmonté d'une croix, d'un calvaire, d'une représentation du Christ, d'un saint, le tout surmonté d'une couronne).
 +
 +
[[File:Z004249.jpg|200px|thumb|right|Saint Norbert de Prémontré, tableau attribué à Abraham Van Diepenbeeck, dernier quart du XVIIe siècle. Abdij O.L. Vrouw, Tongerloo, © IRPA, cliché Z004249.]]
  
== Origines ==
 
  
xx
+
== Textes normatifs ==
 +
Voir [[ostensoir]].
  
== Typologie ==
+
== Autres dénominations ==
  
== Usages ==
+
{| class="wikitable"
 +
!colspan="2"|Autres langues
 +
|-
 +
!scope="row"| NL
 +
|[[cilindermonstrans]]
 +
|-
 +
!scope="row"| EN
 +
|cylinder monstrance, circular monstrance
 +
|-
 +
!scope="row"| DE
 +
|Zylindermonstranz
 +
|-
 +
!scope="row"| IT
 +
|ostensorio ambrosiano, ostensorio cilindrico
 +
|-
 +
!scope="row"| ES
 +
|ostensorio cilíndrico
 +
|-
 +
|}
  
== Règlements ==
+
{| class="wikitable"
 +
!colspan="2"|Langues anciennes
 +
|-
 +
!scope="row"| Latin
 +
|''termes en latin''
 +
|}
  
== Iconographie ==
+
== BALaT ==
 +
[http://balat.kikirpa.be/results.php?typesearch=advanced&objectname=ostensoir-cylindre&period_start=1400&period_end=1700&sort=unsorted Les ostensoirs-cylindre (1400-1700) dans BALaT - Photothèque]
  
[[File:Z004249.jpg|200px|thumb|right|Saint Norbert de Prémontré, tableau attribué à Abraham Van Diepenbeeck, dernier quart du XVIIe siècle. Abdij O.L. Vrouw, Tongerloo, © IRPA, cliché Z004249.]]
+
[http://balat.kikirpa.be/results.php?typesearch=advanced&subject=ostensoir-cylindre&period_start=1400&period_end=1700&sort=unsorted Représentations de ostensoirs-cylindre (1400-1700) dans BALaT - Photothèque]
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Sed non risus. Suspendisse lectus tortor, dignissim sit amet, adipiscing nec, ultricies sed, dolor. Cras elementum ultrices diam. Maecenas ligula massa, varius a, semper congue, euismod non, mi. Proin porttitor, orci nec nonummy molestie, enim est eleifend mi, non fermentum diam nisl sit amet erat. Duis semper. Duis arcu massa, scelerisque vitae, consequat in, pretium a, enim. Pellentesque congue. Ut in risus volutpat libero pharetra tempor. Cras vestibulum bibendum augue. Praesent egestas leo in pede. Praesent blandit odio eu enim. Pellentesque sed dui ut augue blandit sodales. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia Curae; Aliquam nibh. Mauris ac mauris sed pede pellentesque fermentum. Maecenas adipiscing ante non diam sodales hendrerit.
 
Ut velit mauris, egestas sed, gravida nec, ornare ut, mi. Aenean ut orci vel massa suscipit pulvinar. Nulla sollicitudin. Fusce varius, ligula non tempus aliquam, nunc turpis ullamcorper nibh, in tempus sapien eros vitae ligula. Pellentesque rhoncus nunc et augue. Integer id felis. Curabitur aliquet pellentesque diam. Integer quis metus vitae elit lobortis egestas. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Morbi vel erat non mauris convallis vehicula. Nulla et sapien. Integer tortor tellus, aliquam faucibus, convallis id, congue eu, quam. Mauris ullamcorper felis vitae erat. Proin feugiat, augue non elementum posuere, metus purus iaculis lectus, et tristique ligula justo vitae magna.
 
  
Aliquam convallis sollicitudin purus. Praesent aliquam, enim at fermentum mollis, ligula massa adipiscing nisl, ac euismod nibh nisl eu lectus. Fusce vulputate sem at sapien. Vivamus leo. Aliquam euismod libero eu enim. Nulla nec felis sed leo placerat imperdiet. Aenean suscipit nulla in justo. Suspendisse cursus rutrum augue. Nulla tincidunt tincidunt mi. Curabitur iaculis, lorem vel rhoncus faucibus, felis magna fermentum augue, et ultricies lacus lorem varius purus. Curabitur eu amet.
+
[http://balat.kikirpa.be/results_bib.php?typesearch=advanced&filter=all&IDs=ostensoir-cylindre&sort=year&sort=yeardesc&limit=24 Les ostensoirs-cylindre dans BALaT - Bibliothèque]
  
== Bibliographie ==
+
== Oeuvres sous la loupe ==
 +
* [[Cilindermonstrans van de Minderbroeders te Sint-Truiden]]
 +
* [[Ostensoir-cylindre de Wancennes]]
 +
* [[Ostensoir de Chapelle-lez-Herlaimont|Ostensoir de Chapelle-lez-Herlaimont : un ostensoir-cylindre transformé en ostensoir-soleil]]
 +
* [[Ostensoir de Dréhance (Dinant)]]
  
 
[[Category:Objet lié à l'Eucharistie]]
 
[[Category:Objet lié à l'Eucharistie]]
[[Category:Orfèvrerie liturgique]]
 
 
[[Category:Ostensoirs]]
 
[[Category:Ostensoirs]]

Latest revision as of 21:23, 2 February 2022

Ostensoir-cylindre créé à Lille en 1694, argent doré et ciselé, Collection privée, © IRPA, Bruxelles, cliché A107689


Étymologie

  • Ostensoir : < latin ostensum, supin de ostentare, « présenter », «faire voir ostensiblement » (Gaffiot, p. 1096).
  • Cylindre : < latin cylindrus.

Définition

Ostensoir dont la partie qui reçoit l’hostie est en forme de cylindre.

Hiérarchie

Origines et développements

Les ostensoirs-cylindre sont apparus très tôt. Dans la première phase de leur évolution, ils se confondent dans leur grande majorité avec les ostensoirs-tourelle. La majorité des ostensoirs fabriqués au XVIIe siècle sont des ostensoirs-tourelle.

L'ostensoir-cylindre a pu être transformé par la suite en ostensoir-soleil par la suppression du cylindre et l'ajout d'un logement circulaire, éventuellement entouré d'une gloire.

Typologie

Placé sur un pied dont la tige est munie d'un noeud en son milieu, le logement pour la lunule et l'hostie est formé d'un cylindre de verre surmonté d'un couvercle. Celui-ci peut prendre l'apparence d'un toit, d'une tourelle, d'une lanterne ou d'un simple couvercle (surmonté d'une croix, d'un calvaire, d'une représentation du Christ, d'un saint, le tout surmonté d'une couronne).

Saint Norbert de Prémontré, tableau attribué à Abraham Van Diepenbeeck, dernier quart du XVIIe siècle. Abdij O.L. Vrouw, Tongerloo, © IRPA, cliché Z004249.


Textes normatifs

Voir ostensoir.

Autres dénominations

Autres langues
NL cilindermonstrans
EN cylinder monstrance, circular monstrance
DE Zylindermonstranz
IT ostensorio ambrosiano, ostensorio cilindrico
ES ostensorio cilíndrico
Langues anciennes
Latin termes en latin

BALaT

Les ostensoirs-cylindre (1400-1700) dans BALaT - Photothèque

Représentations de ostensoirs-cylindre (1400-1700) dans BALaT - Photothèque

Les ostensoirs-cylindre dans BALaT - Bibliothèque

Oeuvres sous la loupe